Kalendarz ogrodnika to specjalny rodzaj kalendarza, który zawiera informacje na temat najważniejszych prac ogrodniczych do wykonania w poszczególnych miesiącach. Jest przydatnym narzędziem dla osób zajmujących się uprawą roślin w ogrodzie.
Każdy działkowiec wie, że harmonogram prac ogrodowych nie podlega swobodnej improwizacji. Kolejność wszystkich wysiewów i nasadzeń oparta jest o naturalny cykl następujących po sobie pór roku i musi być wykonywana we właściwej kolejności z przestrzeganiem określonych terminów.
1. Kwiecień
Trawnik
Kwiecień to odpowiedni moment na rozpoczęcie prac przy trawniku - niedługo będzie za późno! Jesli jeszcze go nie założyłeś - to już czas! Jeśli już masz trawnik czytaj dalej...
Regularne koszenie sprzyja ukorzenieniu się trawy. Na początek nie koś za nisko i nie za często, raz na dwa tygodnie.
Na początek podlej obficie trawnik. Obsiej miejsca z ubytkami odpowiednią mieszanką traw.
Pamiętaj o wiosennym przygotowaniu kosiarki!
Warzywniki i kwietniki
Początek miesiąca to najwyższy czas na przekopanie grządek pod wysiew! Jeśli gleba jest przesuszona - nawadniamy. Grządki przekopujemy z kompostem i torfem.
Kwiecień to czas nawożenia roślin. W miejscach, gdzie zamierzamy w przyszłości posadzić rośliny ozdobne lub użytkowe, warto zastosować nawozy zielone.
Nowe nasadzenia nawozimy po 2–3 tygodniach od sadzenia, gdy rośliny wypuszczą nowe korzenie.
Drzewa owocowe - stosujemy nawóz potasowy np. siarczan potasu, aby pobudzić drzewa owocowe do obfitszego kwitnienia,
Drzewa iglaste – warto zastosować jest nawóz przeciw brunatnieniu igieł,
Krzewy i kwiaty balkonowe – dosypujemy żyznego podłoża i nawozimy środkami odpowiednimi dla danej rośliny.
Drzewa i krzewy
Przycinanie:
Nowe nasadzenia - w celu zmniejszenia parowania i utraty wody, świeżo posadzonym drzewom i krzewom liściastym należy przyciąć pędy (max. o 2/3), iglaste okrywamy matą lub siatką cieniującą.
Drzewa owocowe – przycinamy śliwy, morele, brzoskwinie, nektaryny oraz krzew winorośli i jeżyn.
Drzewa i krzewy – należy wykonać cięcia pielęgnacyjne - wyciąć trzeba gałęzie uschnięte, przemarznięte, połamane i dotknięte chorobą. Miejsca cięć najlepiej zabezpieczyć maścią ogrodniczą.
Krzewy kwitnące wiosną – tniemy zaraz po przekwitnięciu.
Rozmnażanie:
Krzewy – możemy je rozmnożyć przez odkłady – w tym celu należy przygiąć gałęzie do ziemi i przysypać ziemią.
2. Maj
Trawnik
Spulchnianie jest niezwykle ważne, szczególnie jeśli na naszym trawniku pojawił się mech. Glebę spulchniamy widłami lub walcem kołkowym. Na większych powierzchniach doskonale sprawdzi się aerator.
Największymi szkodnikami w naszych trawnikach są krety. Istnieje wiele środków do zwalczania czy odstraszania kretów. Należy jednak pamiętać, iż kret znajduje się pod ochroną i zwalczać możemy go jedynie na terenie ogrodu.
W pierwszej kolejności zorientujemy się z jakimi ubytkami mamy do czynienia. Mogą to być ubytki związane z usunięciem chwastów, wypaleniem przez słońce, czy nawet rozkładające się psie odchody. Na każdy tego rodzaju problem znajdziemy odpowiednią mieszankę trawową. Pamiętajmy, żeby przed obsianiem obficie podlać trawnik.
Drzewa i krzewy
Przycinanie:
Drzewa owocowe - należy przerzedzić zawiązki – oberwać ich część – usuwamy najmniejsze, słabo wykształcone, uszkodzone i z plamami. Dzięki temu drzewa będą owocowały każdego roku.
Krzewy i drzewa ozdobne - kwitnące wiosną i wytwarzające latem nowe pędy powinniśmy ciąć zaraz po okresie kwitnienia. Pędy należy przycinać dosyć krótko (2-3 oczka), dzięki czemu na drzewku pojawi się wiele młodych pędów
Gęste krzewy - należy silnie przycinać. Fuksje i dalie nie powinny mieć więcej niż po dwa pędy, pozwoli to osiągnąć silny wzrost rośliny.
Rozmnażanie:
W maju możemy jeszcze sadzić drzewa i krzewy, ale tylko te, które wcześniej były uprawiane w pojemnikach. Zanim posadzimy roślinę, podlejmy ją obficie, zapobiegnie to rozpadaniu się bryły korzeniowej przy wyjmowaniu. Na sadzenie wybierzmy pochmurny dzień. Maj to najlepsza pora na sadzenie roślin iglastych oraz azalii i rododendronów. Po wsadzeniu rośliny w grunt, podlejmy ją.
Warzywniki i kwietniki
Wysiew:
Warzywa: warzywa możemy już spokojnie wysiewać do gruntu. Początek do drugiej połowy: rzodkiewkę, sałatę. Od połowy miesiąca: fasolę, groch i wszystkie dyniowate. Przez cały miesiąc - marchew i burak ćwikłowy.
Kwiaty: w pierwszej dekadzie – łubin, nasturcję, fasolę wielkokwiatową, portulakę, kosmos, dimorfotekę, groszek pachnący, nagietek, ostróżkę i maciejkę. Pod koniec miesiąca na rozsadniku – dzwonek ogrodowy, miesięcznicę dwuletnią, naparstnicę purpurową, bratek ogrodowy, malwę.
Rozsada:
Warzywa: rozsadzamy pomidory, ogórki, paprykę i seler. Łodygi pomidora w tym okresie są bardzo słabe, dlatego warto każdy wyposażyć w silny palik.
Kwiaty: w pierwszej połowie miesiąca – astry chińskie, bratki ogrodowych, kocanki, lwie paszcze. W drugiej połowie miesiąca – petunie, werbeny, lobelie, begonie, szałwie, aksamitek, goździki, niecierpki, zatrwian, cynie, iresine, ślazówke.
Nawadnianie i ochrona roślin
Maj to czas kiedy nawadnianie roślin ma ogromne znaczenie. Pamiętajmy szczególnie o podlewaniu pomidorów i truskawek. Podlewamy bez użycia prysznica. Konewkę należy trzymać możliwie blisko ziemi, uważając żeby nie rozmywać ziemi. Pamiętajmy aby podwiązać młode pędy roślin pnących, ochroni je to przed silnym wiatrem. Uważajmy, żeby nie zgnieść pędów zbyt mocnym podwiązaniem, aby tego uniknąć możemy użyć specjalnych zapinek.
Wysiane nasiona warto zabezpieczyć przed zniszczeniami, jakie mogą wyrządzić ptaki np. wydziobując nasiona. Dlatego w miarę możliwości stosujmy odstraszacze.
3. Czerwiec
Trawnik
Trawnik należy regularnie przycinać. Pamiętajmy jednak, że wyższa trawa bardziej zacienia glebę, która w mniejszym stopniu ulega wysuszeniu. W czasie silnych upałów podlewamy trawę - najlepiej robić to rano lub wieczorem. Jeżeli natomiast zamiast trawnika zdecydowaliśmy się na łąkę z kwiatów kosić powinniśmy dopiero w lipcu.
Drzewa i krzewy
Przycinanie:
Czerwiec w ogrodzie jest okresem silnego wzrostu młodych drzewek owocowych. W młodym sadzie zajmujemy się formowaniem koron
Drzewa owocowe - młode gałązki przyginamy do pozycji poziomej za pomocą klamerek lub drewnianych rozpórek. Przerzedzamy zawiązki, pozostawiamy tylko największe.
Krzewy i drzewa ozdobne - formujemy bukszpan, oraz żywopłoty z krzewów liściastych.
Warzywniki i kwietniki
Dosiewanie:
Warzywa: warto dosiać szybko dojrzewające warzywa jak sałata czy rzodkiewka.
Wysiew:
Warzywa: do gruntu możemy wysiewać fasolkę szparagową i buraki ćwikłowe, a także ogórki.
Kwiaty: łubiny i rośliny dwuletnie: dzwonek ogrodowy, naparstnice, malwy oraz rośliny jednoroczne, które zdążą zakwitnąć przed jesienią: groszek pachnący, smagliczki , nagietki.
Rozsada:
Warzywa: brokuła, kalarepy, kalafiora i sałaty do zbioru jesiennego.
Kwiaty: rozmnażamy przez podział byliny, które zakończyły już kwitnienie takie jak pierwiosnki, zawciąg nadmorski, języczkę, barwinek, skalnice i rojniki.
Nawadnianie i ochrona roślin
Pamiętajmy aby regularnie podlewać nasze rośliny, czerwiec potrafi być wyjątkowo suchy, dlatego dbajmy o to aby rośliny miały zapewnioną odpowiednią ilość wody. Na podlewanie wybierzmy albo wczesny ranek albo wieczór, dzięki temu woda nie odparuje na słońcu.
To jedna z najważniejszych czynność jaką musimy wykonywać w ogrodzie. W czerwcu słońce potrafi już bardzo mocno grzać, dlatego też nie możemy zapominać o nawadnianiu roślin, które w tym okresie potrzebują dużo wody. Aby ułatwić sobie pracę, warto zainwestować jest w dobry wąż ogrodowy, a nawet zamontować system nawadniający.
4. Lipiec
Trawnik
Podlewanie: Najważniejszy zabieg pielęgnacyjny w lipcu. Przy ciepłej i suchej pogodzie regularne podlewanie jest niezbędne jeśli chcemy mieć piękny i zielony trawnik. Jeśli nie mamy czasu na ręczne podlewanie, możemy pomyśleć o systemie automatycznego nawadniania.
Koszenie: Trawnik należy systematycznie kosić (przynajmniej raz na tydzień). Warto zainwestować w odpowiedni sprzęt, nie tylko w kosiarkę, ale i podkaszarki jak i o nożyce do trawy. Z pewnością ułatwi i przyspieszy to pielęgnacje naszego trawnika.
Nawożenie: Raz na 3 tygodnie warto nawozić trawnik. Na rynku jest szereg różnego rodzaju nawozów odpowiednich do naszego trawnika.
Drzewa i krzewy
Najwięcej naszej troski powinniśmy poświęcić różom. Przycinamy przekwitnięte kwiatostany i profilaktycznie opryskujemy na szkodniki i grzyby.
Podpieranie gałęzi: Musimy być bardzo czujni na dojrzewanie owoców. Duży przyrost owoców może powodować łamanie i odrywanie się konarów od pni. Najbardziej kruche jest drewno grusz i śliw. Gałęzie na których jest dużo owoców możemy dodatkowo podpierać.
Podpieranie gałęzi
Musimy być bardzo czujni na dojrzewanie owoców. Duży przyrost owoców może powodować łamanie i odrywanie się konarów od pni. Najbardziej kruche jest drewno grusz i śliw. Gałęzie na których jest dużo owoców możemy dodatkowo podpierać.
Przycinanie
Jabłonie - w celu regulacji wzrostu i owocowania jabłoni należy wykonać cięcie prześwietlające. W przypadku rozrośniętych drzew jest to zabieg niezbędny. Zewnętrzna warstwa korony blokuje dostęp światła do głębiej osadzonych gałęzi. Jeśli nie chcemy aby nasza jabłoń owocowała tylko na zewnętrznych gałęziach, takie cięcie jest konieczne. Wiśnie i czereśnie - po owocowaniu przycinamy także pestkowe drzewa owocowe, m.in. wiśnie i czereśnie. Takie zabiegi wykonujmy podczas słonecznej, suchej pogody, by rany szybko się zagoiły i nie powstały raki bakteryjne i zgorzele kory. Wszystkie drzewa – należy wyciąć wszystkie stare gałęzie oraz te rosnące w złym kierunku. Porażone gałęzie należy usunąć z sadu lub ogrodu, by zaraza nie przedostała się na inne roślinny, pod żadnym pozorem nie zostawiajmy ich na kompostowniku.
Warzywniki i kwietniki
Po usunięciu chwastów warto jest rozłożyć w tych miejscach 5-centymetrową warstwę ściółki (na przykład mieloną korę), dzięki czemu zmniejszy się parowanie wody z gleby i utrudni rozwój chwastów.
Wysiew:
Warzywa: burak ćwikłowy, fasolę do gotowania w strąkach, kapusta pekińska, koper, rzepa. Kwiaty: stokrotki, bratki, malwy, niezapominajki czy goździki brodate.
Nawożenie:
Warzywa: nawozimy przede wszystkim pomidory, ale możemy wspomóc także inne warzywa.
Nawadnianie i ochrona roślin
Musimy pamiętać o obfitym nawadnianiu naszych roślin. Korzystniejsze jest podlanie dwa-trzy razy w tygodniu dużą ilością wody niż małą codziennie. Dzięki temu, głębsze warstwy gleby trzymają wilgoć i pozwalają na rozrost korzeni. W czasie upałów możemy podlewać pryzmę kompostową.
Pamiętajmy o regularnym usuwaniu przekwitniętych kwiatostanów, dzięki temu rośliny będą mogły tworzyć nowe pąki.